Aksaray'ın Sosyoekonomik Profili Açıklandı: Türkiye Ortalamasının Gerisinde
Aksaray – 22 Ağustos 2025
Araştırmacı Karis Baker tarafından hazırlanan "Aksaray'ın Sosyoekonomik Görünümü: Mini Rapor Serisi – 1" yayımlandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine dayanan rapor, Aksaray'ın sosyoekonomik yapısını Türkiye ortalamasıyla karşılaştırmalı şekilde ele alıyor. Raporda, özellikle sosyoekonomik seviye (SES), ekonomik göstergeler, işgücü piyasası ve insani gelişmişlik gibi alanlarda detaylı analizler yer alıyor.
Raporun dikkat çeken verilerine göre Aksaray, Türkiye genelindeki 81 il arasında sosyoekonomik seviye endeksinde 72. sırada yer aldı.
Aksaray'ın SES puanı: 117
Türkiye ortalaması: 133
Aksaray'da düşük ve orta alt gelir gruplarındaki yoğunluk, Türkiye ortalamasının üzerinde.
Alt seviye oranı: Türkiye %18,6 – Aksaray %22,1
En alt seviye oranı: Türkiye %16,7 – Aksaray %22,8
Üst seviye oranı: Türkiye %11,0 – Aksaray %7,28
Bu veriler, ilin kırılgan nüfus gruplarının yoğunluğunu gözler önüne seriyor.
İlçeler düzeyinde de dikkat çeken farklılıklar mevcut.
Merkez İlçe: En yüksek SES skoruna sahip (123), görece dengeli.
Eskil: 114 puanla orta-üst seviyede güçlü bir konumda.
Sultanhanı: İl ortalamasının üzerinde, 110 puan.
Sarıyahşi: En alt seviye oranı %43,6 ile kırılganlığın en yüksek olduğu ilçe.
Gülağaç: 90 puanla SES açısından en düşük ilçelerden biri.
Aksaray'ın kişi başına düşen Gayrisafi Yurt İçi Hasılası (GSYH) 2023 yılında 10.653 dolara yükseldi. Türkiye ortalamasının %19,5 gerisinde kalsa da, 2018'de 40. sırada olan Aksaray'ın 2023'te 26. sıraya yükselmesi dikkat çekici bir ekonomik gelişmeye işaret ediyor.
Aksaray'ın işsizlik oranı Türkiye ortalamasının altında seyretse de, yıllar içinde sıralamada düşüş gözlemlendi:
2022: %6,7 (9. sırada)
2023: %7,3 (20. sırada)
2024: %7,0 (30. sırada)
Bu tablo, görece düşük işsizlik oranına rağmen ilin rekabetçiliğinin azaldığını gösteriyor.
Rapor, Aksaray'ın insani gelişmişlik göstergelerinde özellikle eğitim alanında ciddi sorunlar yaşadığını ortaya koydu.
Eğitim Endeksi (2022): 0,737 puan – Türkiye'de 71. sırada
Yaşam Beklentisi: Türkiye ortalamasının üzerinde
Gelir Endeksi: Ortalama altı, ancak Türkiye sıralamasında görece iyi
Eğitim göstergelerindeki düşük performans, rapora göre Aksaray'ın kalkınmasında en büyük engellerden biri.
Karis Baker şunları söyledi:
"Bu rapor, Aksaray'ın ekonomik ve sosyal göstergelerindeki güçlü ve zayıf yönleri ortaya koyarak, geleceğe dönük politika geliştirme süreçlerine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Özellikle eğitim ve fırsat eşitsizliği alanlarında yapılacak iyileştirmeler, ilin potansiyelini daha da artıracaktır."
Rapor, TÜİK'in kamuya açık verileri temel alınarak hazırlanmış olup, analiz ve yorumlar yalnızca Karis Baker'a aittir.
Raporun tamamına erişim:
www.karisbaker.com
Basın İletişim: info@karisbaker.com Ertan ALBAYRAK: 0534 068 50 68 Alikemal ŞAHİN: 0532 798 20 60