"Küresel ısınmanın getirdiği kuraklıkların yaşandığı günümüzde, en çok etkilenen bölgelerden biri olan Aksaray’da, kaliteli bir suya kavuşmak için yetkililerce sürekli araştırma ve incelemeler yapılırken, yıllardır adından sıkça bahsedilen ve kaliteli bir su olan Kırkgöz kaynaklarına ulaştık.
Ihlara kasabası sınırları içerisinde bulunan Kırkgöz kaynağı, eskiden beri süregelen ve nesilden nesile bilgi olarak hafızalarda yer alan, 40 civarında kaynağın dev kayaların altından süzülerek gün yüzüne çıkması ile Kırkgöz kaynağı adını aldığını bilmeyen yok.
Kasabanın girişinde Ihlara Belediye Başkanı Yunus Akar bir grup gazeteci olarak bizleri karşılayarak doğrudan Kırkgöz kaynaklarına götürdü. Burada kaynaktan su içip etrafı derince gözlemleyerek, ne kadar suyun bölgede toplanabileceği veya kaynaklardan su debisinin ne ölçüde olacağı hususunda fikir jimnastiği yapmaya başladık. Başkan Akar’a göre, çocukluğunda bölge oyun yerleri olarak suların çok daha geniş ve yukarılarda olduğunu öğreniyoruz. Şu an için suların çekilerek küçüldükçe küçülen bir kaynağa dönüştüğünü söylüyor. Hele hele bu yıl bir başka etkilenen bölgenin sularının daha da çekildiğini duyuyoruz.
Bölgeden içme suyunu test etmek için alarak afiyetle içmemizde, gördük ki su son derece kaliteli. Tıpkı şişe suları gibi. Hatta bazı şişe sularından daha güzel ve lezzetli olduğuna şahit olduk. Ihlara Belediye Başkanı Yunus Akar, su savaşlarının yaşandığı günümüzde, suyun çok kıymetli olduğunu ifade ederek, bölgenin bu kadar yeşil ve canlı olmasının tek nedeninin bu kaynak suları olduğunu ifade ediyor. Kaynaklardan süzülen sular ara ara mesafelide olsa Kıkgöz çayında birleşerek hareket alıp, Ihlara vadisini besliyor. Melendiz çayından yaz aylarında beklenen su gelmeyince vadi büyük oranda Kırkgöz’ün kayaların altından süzülen berrak ve billur gibi leziz bu sularla beslenmesine neden oluyor.
Soruyoruz sayın Başkana. Burada küçük çapta su tutma modeli geliştirilse, çevrede su olmayan merkezlere su verilme projesi yapılsa nasıl olur? Diye. Başkan halkı temsilen sıcak bakmıyor. Yeterli miktarda suyun olmadığından bahsederken, bölgenin yeşil alanlarını ve ekolojik dengenin bozulacağını söylüyor.
Kasaba merkezinde bölge insanlarının fikirlerini almak üzere meydana iniyoruz. Kasabanın eski Belediye Başkanı İsmail Yılmaz ile karşılaşarak, bilgi dağarcığını genişletmek adına başlıyoruz sohbete. Eski başkan Yılmaz “Benim dönemimde Aksaray belediyesi su kaynaklarından yararlanmak için bölgede inceleme yaparak karşılıklı bir mutabakata varmıştık. Aksaray belediyesi Ihlara kasabasına doğalgazı getirecekti, bizde bu tatlı güzel suyun bir kısmını Aksaray’a verecektik. Fakat ülkemizde yaşanan bir takım sıkıntılardan olacak ki bu mutabakat gerçekleşmedi” diyor. demek ki bizim idarecilerimiz boş durmamış ve daha önceden bilinen bu kaynak suya ulaşmak için çaba sarf etmişler.
Bir başka Ihlaralı ile sohbet ediyoruz. Adı Murtaza Köksal. Emekli öğretmen. Memuriyetten sonra kasabasına yerleşmiş. Ama sorunlara kayıtsız değil. Bizlerin Aksaray’a su desteği konusunda kaynaklarını araştırmamızı anlamış olmalı ki “Kırkgözde size verilecek su yok” dedi. Fakat alternatifleri de söyledi. Kasaba vadi içersinde konuşlanmış. Onların tabiri ile yukarda patates tarlaları var ve her birinde büyük kuyular olduğunu belirtiyor. “Aksaray Belediyesi bu kuyulardan üç tanesini kiralasın cazibe ile doğrudan Aksaray’a su akar” diyerek fikrini söylüyor. Sohbet sırasında eski başkan İsmail Yılmaz’da, Yanbağ bölgesi, Çatalmahmut, Sivrikisler mevkilerini işaret ederek buralarda aynı kalitede olan sulardan yararlanılabileceğini ifade ediyor. Ihlara halkının ancak bu kiralama sistemi ile bölgenin suyuna erişebileceğini, diğer bölge sakinleride beyan ediyor. Zira bu yıl gerçekten kurak bir yıl olarak su seviyesinin bir hayli düştüğü belirtiliyor.
Ihlara kasabasının kış aylarında nüfusunun 3 bin civarında olması, yazın ise bu rakamın 10 binlere çıkmasından dolayı, yaz aylarında suyun bu gidişle yetişmeyeceğini bile söyleyenler var. Melendiz çayının kuruması, o muhteşem kaynak sularının artık melendiz çayından coşkulu bir şekilde çıkmaması bölge sakinlerini tedirgin etmeye başlamış. Bölgenin en güçlü kaynaklarının Kırkgöz de bulunması, bütün gözlerin buraya çevrilmesine neden olmuş.
Temennimiz o dur ki, Aksaray’ın temiz ve içilebilir su ihtiyacının geçtiğimiz haftalarda devreye alınan yeni arıtma tesisi ve bağlı bölgesinde ki tesislerden devam edilmesi ile çözülür olması. Ve ardından halen içmesuyu alınan Mamasın barajının temizlenerek altında biriken balçığın alınması ile kalitenin yükseltilmesi. Barajda set önünde 3 metre olan balçık ortalama 1 metre civarında bir zemin oluşturarak suyun kalitesini doğrudan etkilediği uzmanlarca ifade edilmişti. Zor bir proje olsa da teknolojinin tavan yaptığı günümüzde geçilmeyecek hiç bir engel yoktur diyoruz
.*NACİ KARAKÖY