7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 12 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yapılandırma Kanunuyla;
o Vatandaşlarımızın kamuya olan borç yükü azalacak,
o Borçlar taksitler halinde ödenebilecek,
o Vergiler, vergi cezaları, idari para cezaları ve ecrimisillerle ilgili ihtilaflar sonlandırılacak,
o Devam eden vergi incelemeleri ve takdir işlemleri için Kanundan yararlanılabilecek,
o Beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş vergiler için pişmanlıkla ya da izaha davet
kapsamında veya kendiliğinden beyan yapılabilecek,
o Geçmiş yıl beyanları artırılarak vergi incelemesine muhatap olunmayacak,
o İşletme kayıtları gerçek duruma uygun hale getirilecek,
o 7256 sayılı Kanun ile 7326 sayılı Kanunun 2 nci maddesi kapsamında yapılandırılan veya 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilen borçlardan 7440 sayılı Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödemeleri devam edenler talep edilmesi halinde Kanun kapsamında yapılandırılabilecek,
o Yapılandırılan borçların tamamının peşin (ilk taksit ödeme süresi içinde) ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarları üzerinden ayrıca indirim yapılacak,
o 30 Eylül 2023 tarihine kadar araç muayenelerinin yaptırılması halinde aylık %5 fazlaların tahsilinden vazgeçilecek,
Çeşitli alanlarda düzenlemeler yapan ve toplumun her kesimine hitap eden Kanunu vatandaşlarımıza anlatmak, Kanundan azami seviyede yararlanılmasını sağlamak amacıyla Defterdarlığımız tüm personeli ile Kanunu anlatmak ve uygulamak üzere hazır bulunuyoruz.
Yapılandırma Kanunu kesinleşmiş borçlara ödeme kolaylığı getiriyor.
Vergi Dairelerine ödenmesi gereken vergi ve diğer borçların zam ve faizleri Yİ-ÜFE oranında, yaklaşık dörtte üçü kadar, azaltılıyor. Vergi aslına bağlı cezalar da tamamen siliniyor.
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında da yarısı oranında indirim yapılıyor.
Borcun peşin ödenmesi halinde katsayı alınmadığı gibi;
Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan %90 oranında,
Yapılandırılan borcun idari para cezası olması halinde ceza tutarından da ayrıca %25 oranında
indirim yapılıyor.
Taksitli ödeme seçeneğini tercih edenler;
İsterlerse ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödeme yapabilir ve getirilen imkânlardan yararlanabilirler.
Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece gecikme faizi, faiz, gecikme zammı gibi fer’i alacaklardan oluşması halinde de indirim uygulamasından yararlanılabilecek. Bu durumda fer’i alacak yerine hesaplanan Yİ-ÜFE tutarının tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarından %50 oranında indirim yapılacak.
Kanun yapılandırılan borçları aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitte ödeme imkânı veriyor.
Taksitlere bu gün için uygulanan tecil faizinin altında bir oranda katsayı uygulanacak
Vatandaşlarımız, kamuya olan borçlarını Kanunun sunduğu imkânlardan yararlanmak suretiyle yapılandırabilecek ve ekonomik faaliyetlerini daha kolay yürütebilecek.
Gelir vergisi, kurumlar vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, KDV, ÖTV gibi tüm vergiler bu Kanuna göre yapılandırılabilecek [6736 sayılı Kanuna göre tahakkuk eden alacaklar (matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesinden kaynaklanan vergiler) dâhil].
Ayrıca, 31/12/2022 tarihinden önce verilen ve vergi dairelerince takip edilen bütün idari para cezaları Kanun kapsamında yapılandırılabilecek.
Adli para cezaları da dâhil olmak üzere 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip edilen maden devlet hakkı, öğrenim kredileri, ecrimisiller gibi borçlar Kanuna göre yapılandırılarak ödenebilecek.
Kanun 31 Aralık 2022 tarihini esas alıyor. 31/12/2022 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi, resim, harç ve bunlara ilişkin vergi cezaları ile gecikme zam ve faizleri kapsama girmektedir. Beyannameli mükellefiyetler açısından 31/12/2022 tarihine kadar verilmesi gereken beyannamelere konu alacaklar (gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2022 yılında ödenmesi gereken geçici vergi hariç) kapsama girmektedir.
Motorlu taşıtlara ilişkin borçlarını yapılandıran araç sahipleri, Kanun kapsamında yapılandırılan bu borçlarının;
tamamını ödemeleri halinde motorlu taşıtların satış ve devrine ait ilişik kesme belgesi,
en az %10’unu ödenmeleri ve Kanun hükümlerini ihlal etmemeleri şartıyla taksit ödeme süresi sonuna kadar fenni muayene izin ve uçuşa elverişli belgesi,
alabilecekler.
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü içkilerin üreticileri ve ithalatçılarının, ürünlerinde kullanmaları gereken özel etiket ve işaretleri kullanabilmeleri için Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarından, bazı dönemlere ilişkin ÖTV, KDV ve damga vergisinin tamamının ödenmesi şartı getirilmiştir.
Kanunun 2 nci maddesine göre yapılandırılan borcun (katsayı tutarı dâhil) %10’unun ödenmiş olması şartıyla, Kanun hükümleri ihlal edilmediği sürece bu borçlar borç durumunu gösterir belgede gösterilmeyecek.
İhtilaflar sulh yoluyla çözümleniyor.
Kanun, ihtilaflı alacakların yeniden yapılandırılması ve sulh yoluyla çözüme kavuşturulması imkânını da getirmiştir.
Kanun kapsamındaki vergi ve vergi cezalarına, idari para cezalarına ve ecrimisillere karşı açılan davaları sonlandırmak, idarelerle sulh olmak ve yaşanan belirsizliği ortadan kaldırmak isteyen mükellefler de Kanun kapsamından yararlanabilecek.
Bu kapsamda, Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ihtilafın bulunduğu aşama ve ihtilafa ilişkin verilmiş yargı kararları esas alınarak Kanunda farklı oranlarda ödemeler öngörülmektedir.
Bu alacakların da peşin veya ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde de Yİ-ÜFE tutarından ve idari para cezalarının aslından aynı şekilde indirim yapılacak.
Halen vergi incelemesinde olan veya takdir işlemleri devam eden mükellefler için de düzenleme bulunuyor.
Devam eden vergi incelemesi veya takdir işlemlerine konu muhtemel alacaklar da Kanun kapsamında olup, inceleme ve takdir işlemlerinin neticesine göre tarh edilecek vergi ve kesilecek cezalar için mükelleflerimiz yapılandırma imkânlarından yararlanabilecek.
Yapılandırılan borçların peşin veya on iki eşit taksitte ödenmesi mümkün olup, bu kapsamdaki ödemelerin de peşin ödenmesi hâlinde de Yİ-ÜFE tutarından indirimler yapılacak.
Pişmanlıkla ya da izaha davet kapsamında veya kendiliğinden beyana taksit imkânı veriliyor.
Kanun kapsamında pişmanlıkla ya da izaha davet kapsamında veya kendiliğinden beyan edilen vergilerin ödemeleri kolaylaştırılıyor ve bu müesseseleri kullanmak suretiyle vergi dairesinin bilgisi dışında kalan hususların beyan edilmesi sağlanıyor.
Örneğin, tapu harcı yönünden eksik beyanda bulunmuş olan vatandaşlarımız ya da geçmiş dönem katma değer vergisi beyannamelerini vermemiş olan mükelleflerimiz Kanunun getirmiş olduğu bu imkânlardan yararlanarak eksik beyanlarını tamamlayabilecek, verilmemiş beyannamelerini verebilecektir.
Kanun bu durumdaki vatandaşlarımıza, gelin beyannamenizi verin, ister peşin ister taksitle hesaplanan tutarları ödeyin, herhangi bir ceza, zam ve faize de muhatap olmayın demektedir.
Pişmanlıkla ya da izaha davet kapsamında veya kendiliğinden beyan üzerine ödenecek tutarların peşin ödenmesi hâlinde de Yİ-ÜFE tutarından indirimler yapılacak.
Matrah ve vergi artırımı imkânı veriliyor
Bu Kanunla getirilen önemli düzenlemelerden bir tanesi de matrah artırımı.
Mükelleflerimiz daha önceki beyanlarını belli oranlarda arttırırlarsa o takdirde geçmişe dönük olarak herhangi bir vergi incelemesine muhatap olmayacaklar.
Örneğin bir kurumlar vergisi mükellefimiz 2019 yılında 800.000 lira kazanç beyan etti ve buna ilişkin kurumlar vergisini ödedi.
Ancak, hesaplarında her hangi bir hata, kusur veya eksiklik var mı diye bir tereddüdü varsa bu yıl için 240.000 lira ilave beyanda bulunacak, bu tutar üzerinden %20 oranında hesaplanan 48.000 lira vergi ödeyerek vergi inceleme riskinden kurtulacak.
Söz konusu mükellef daha önce vergi idaresine karşı yükümlülüklerini zamanında yerine getirmişse, ilave beyan üzerinden %20 yerine %15 oranında hesaplanan 36.000 lira vergiyi ödeyecek.
7440 sayılı Kanun kapsamında yapılan matrah ve vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde bu vergilerden (damga vergisi hariç) de %10 indirim yapılacaktır. Dolayısıyla örnekte yer alan mükellef 2019 yılı için yaptığı kurumlar vergisi matrah artırımı sonucu 36.000 lira olarak tahakkuk edecek vergisini Haziran ayı içinde peşin olarak öderse, %10 indirimle birlikte ödeyeceği vergi 32.400 liraya düşecektir.
Taksitle ödeme seçeneği tercih edilmesi ve birinci taksit süresinde ödendikten sonra