Ankara 'da 1963 yılından 2024 yılına kadar Belediye Başkanlığı yapmış, başkanların görev süreleri ve olayları inceleyen bir yazı dizi.
-+
Araştırma : Abbas SATIR
Melih Gökçek, 1994’de yapılan Yerel Seçimlerde Ankara büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı kazandı ve koltuğuna oturdu.
1994-1999-2004-2009- ve 20014 yerel seçimleri olmak üzere 5 seçimi de kazandı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarihinde hiçbir aday böyle bir başarıyı elde edememişti. Melih Gökçek, Yerel yönetici olmasına karşın, birçok mevkidaşından farklı olarak iç-dış siyaset konusundaki çıkışları; siyasetçiler, gazeteciler, sanatçılar, Twitter takipçilerine kadar, kendisini eleştiren hemen herkesle girdiği polemikleri, tartışmalı belediye icraatları ve projeleriyle, "Nevi şahsına münhasır" (Kendine özgü) bir isim olarak siyasete damgasını vurdu.
Ancak 2017 yılına gelindiğinde AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından görevden alındı. Melih Gökçek 28 Ekim 2017'de "Cumhurbaşkanı tarafından istifam istendi. Cumhurbaşkanı'nın emrine uyarak belediye başkanlığı görevini bırakıyorum" diyerek 23 yıldır sürdürdüğü görevinden istifa etti.
“Tükürürüm böyle sanatın içine”
Melih Gökçek’in her dönemi sayısız vaat, tartışma, dava ve iptal kararları ile geçti. Gökçek, ilk göreve geldiği gün sanatçı Mehmet Aksoy’un Altınpark’ta bulunan Periler Ülkesi heykelini ‘çıplak’ olduğu ve ‘ahlak’a aykırılığı gerekçesiyle kaldırtmasıyla gündeme geldi. Gökçek bununla da yetinmeyip, “tükürürüm böyle sanatın içine” bu sözleri siyasal tarihimize girdi.
Melih Gökçek yarım kalmış metro hatlarını tamamladı. 1996 yılında Dikimevi-AŞTİ Ankaray Hattını daha sonra Kızılay- Batıkent hattını açtı. İcraatlarıyla pek gündemde yoktu. Eskiden hazırlanmış projeleri hayat geçirdi. Hatta Murat Karayalçın dönemindeki bürokratlarla çalışmak zorunda kaldı.
İkinci dönemi
1999 yılına gelindiğinde ülkede bir çok siyasal olaylar yaşanmış, 28 Şubat nedeniyle Anayasa Mahkemesi Necmettin Erbakan’ın Genel Başkanı olduğu Refah Partisi kapatmış, yerine, Fazilet Partisi kurulmuştu. Solda ise SHP, CHP çatısı altında birleşmişti. Bülent Ecevit’in kurduğu DSP, kamuoyunda giderek güçleniyordu.
18 Nisan 1999 tarihinde Türkiye’de ilk kez Milletvekili Genel Seçimleri ile Belediye Başkanlığı seçimleri birlikte yapılması kararı alınmıştı. Yapılan Milletvekili Genel Seçimi ve Belediye Başkanlığı seçimi, ilginç sonuçlarıyla tarihe geçiyordu. Cumhuriyet tarihinin en eski partisi olan CHP %8 oy alarak tarihinde ilk ve tek kez %10’luk seçim barajının gerisinde kalarak TBMM’ye girememişti.
Belediye seçimlerinin sonuçları da bir o kadar ilginçti. Daha önce CHP Çankaya Belediye Başkanı olan Doğan Daşdelen, DSP’den Ankara Büyükşehir Belediyesine aday oldu. CHP ise eski belediye Başkanı Murat Karayalçın’ı aday gösterdi. Melih Gökçek Fazilet Partisi adayı olarak seçimlere girdi
Yerel seçimlere iki sol partinin ayrı ayrı girmesi yine Fazilet partisi adayı Melih Gökçek’e yaradı.Ankara’da CHP 31.95 – DSP ise 10,38 oy aldı. Fazilet Partisinin adayı Melih Gökçek ise 33.79’la Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığını yeniden kazandı.
Tartışmalarla geçen günler
Ankara’da Melih Gökçek ikinci döneminde de plan tartışmaları hiç bitmedi. Ankara Nazım Planına uymadı. Hep kendi hazırlattığı plana uygun şehirde değişiklikler yaptı. Tartışmalı alt ve üst geçitler yaptı.
Akay Kavşağı, Kuğulu Park Kavşağı, Ankara Garı önündeki Kavşağı. 35 günde 60 günde 80 günde yaptığı adı verdiği çeşitli kavşakları yargıya takılmasına rağmen tamamladı. Milli Kütüphane önüne yapılan Gökkuşağı Projesi, Gölbaşı yolu üzerinde yaptırdı alışveriş yerleri gibi bir çoğu ölü yatırım olmaktan öteye gidemedi.
Metroyu tamamlayamadı
Keçiören, Çayyolu ve Sincan bölgelerine giden üç ayrı metro hattı projelendirildi. 2001'de Sincan’a gidecek, 2002'de Koru istikametine gidecek hattının ve 2003'te de Keçiören'e gidecek hattının inşaatları başladı. Söz konusu metro hatları inşaatları başladıktan iki yıl içinde tamamlanması öngörülüyordu. Ancak Melih Gökçek eski belediye dönemindeki borçları bahane ediyordu. Belediyenin metro inşaatları için yeterli ödenek ayırmaması inşaatların durmasına ve senelerce şantiyelerin atıl bir şekilde durmasına sebep oldu. Üç metro hattının yapım işi Ankara Büyükşehir Belediyesinde alınarak, Ulaştırma Bakanlığına devredildi Ulaştırma Bakanlığı bu hatları kısa sürede tamamlayıp, hizmete açtı.
Melih Gökçek’in üçüncü dönemi
2004 yılına gelindiğinde Türk siyasal tarihinde yine önemli değişimler yaşanmış, Adalet ve Kalkınma Partisi genel seçimleri kazanmıştı. Melih Gökçek Fazilet Partisi kapatıldıktan sonra yeni parti kurma çalışmalarına başladı. AKP’nin Fazilet Partisi’nin devamı olduğunu söyleyerek bu partide yer almayacağını söyledi. Ancak bir süre sonra AKP’ye katıldı.
AKP’nin gücünü arkasına alan Melih Gökçek 28 Mart 2004 yılında yapılan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığını yeniden kazandı. Seçimlere yine 3 sol parti parçalı olarak katıldı. SHP’den Murat Karayalçın, CHP’den Yılmaz Ateş, DSP’den Tayfun İçli başarılı olmadılar.
“Anne ve babanıza ziyarete gidin”
2007 yılına gelindiğinde alt yapısı yenilenmediği için Ankara’da büyük bir su sıkıntısı yaşandı. Melih Gökçe su sıkıntısını giderecek o ünlü sözü söylüyordu "Belediye personelini iki aylık izine göndermeyi planlıyorum. Bir 50 bin, 60 bin kişi Ankara’dan ayrılsa biraz rahatlarız. Annelerini babalarını ziyaret etseler fena mı olur."
Gökçek’in dördüncü dönemi
2009 Belediye Başkanlığı seçimini Melih Gökçe dördüncü kez kazandı. Melih Gökçek bir önceki seçimi yüzde 55.05 ile kazanırken, oyları düşmeye başladı. Karşısında CHP’den Murat Karayalçın vardı, ama yarışa MHP adayı Mansur Yavaş’ta katıldı.
Melih Gökçe 4. döneminde de Ankara’da yeni yol ve kavşak ve alt-üst geçitlerin yapım hızlandı. Ankara İncek yönünde hızla gelişirken, Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi, Göksu Park ve Eryaman Gölü gibi projelerini gerçekleştirdi. Yeşil alan konusunda büyük adımlar attı. Yüzlerce park yaptı. Ankara Tarihi'ne, uygun Ulus Kent Merkezî projesini hızlandırdı. Hacı Bayram çevresini düzenledi.
Başkent’in 5 girişi olan Eskişehir, İstanbul, Samsun, Konya ve Esenboğa yollarında “5 girişe 5 kapı” projesini tamamladı. Osmanlı ve Selçuklu mimarisinin esintilerini taşıyan, işlemeleri ve ihtişamıyla tarihi, mimarisiyle de modernliği bir arada sunan giriş kapılarının her birinin ayrı özellik ve güzellikte olacağını anlatan Başkan Gökçek, “Büyüyen, gelişen ve yapıtlarıyla da örnek olmaya başlayan Ankaramıza gelen ziyaretçileri bu kapılarda karşılayacağız. Ziyaretçiler, kapılardaki bu ihtişam, şehrimizde yaptığımız birbirinden önemli projelerimizle bütünlük sağlayacağı için de Ankara’daki estetik ve modernliğin güzelliğini daha kapıda anlayacaklar” diyordu.
Gökçek’in 5. dönemi
30 Mart 2014’de yapılan yerel seçimler öncesinde Mansur Yavaş CHP adına seçimlere giriyor ve Melih Gökçek’e rakip oluyordu.
Yerel seçimlerin oy sayımı aşamasında özellikle Doğu ve Doğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere Özellikle Ankara ile birlikte bir çok ilde yaşanan elektrik kesintilerinin seçimlere şaibe karıştığı iddiaları yer aldı.
Dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız, yaşanan elektrik kesintisiyle ilgili olarak “Espri yapıyorum. Trafoya kedi girdi” diyordu.
Ankara seçimlerinde Melih Gökçek geriye düşmek üzereyken yaşanan elektrik kesintileri, oy çuvallarına yapılan müdahaleler, okullarda yaşanan kavgalar ve usulsüzlükler hafızalarda kaldı. Gökçek çok az bir farla seçimi yeniden kazandı.
Mega Çılgın Projeler
2014 seçimlerini de kazanan Gökçek bu dönemde “Mega Çılgın Projeler” hazırlığına girişti.
Ankara için son tartışmalı icraatı ise ODTÜ arazisi içinden geçirttiği ikinci otoyol olmuştu.
10 Eylül 2017 günü twitterdan yaptığı açıklamada “4,5 kilometrelik yolu bir gecede açarak” Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin rekor kırdığını ilan etmişti.
Melih Gökçek 100 bin metrekare kapalı alan, 1 milyon 100 bin metrekare açık alan olmak üzere toplamda 1 milyon 200 bin metrekare ile dünyanın en büyük tema parklarından biri olarak ANKA Park projesini duyurdu. Gökçek’in parkta en çok övündüğü konu dinozorlardı. Şöyle diyordu: “Dünyanın en çeşitli ve en gerçekçi dinozorları ANKA Park’ta yer alacak. Aynı zamanda 70 metrelik dev dinozorla ANKA Park olarak Guinness Rekorlar Kitabına giriyoruz”
Ancak ANKA Park’ın açılışını yapamadı. Melih Gökçek 28 Ekim 2017'de "Cumhurbaşkanı tarafından görevinden alındı. Yerine Sincan Belediye Başkanı Mustafa Tuna Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı oldu.
31 Mart 2019 yılında yapılan yerel seçimlerine gelindiğinde Melih Gökçek aday değildi. CHP adayı Mansur Yavaş seçimleri kazandı.
Mansur Yavaş bu kez geçtiğimiz 31 Mart ‘ta yapılan yerel seçimleri bu kez rekor oyla kazanarak Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığında ikinci dönemi başladı.
Melih Gökçe, 5 dönem belediye başkanlığı yaptı. Her belediye başkanına nasip olmayacak bir başarı gösterdi ama, seçimi kaybederek değil görevden alınarak başkanlıktan uzaklaştırılması onun için büyük bir düş kırıklığı oldu.
